ចង់សួរប្រិយមិត្តថា បើគេចែកទានឲ្យប្រិយមិត្តដូចក្នុងវិឌីអូនេះ តើប្រិយមិត្តយកទេ?
អ្នកប្រាជ្ញផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា បានបញ្ជាក់ថា «ការឲ្យទាន» ឬការចែករំលែក គឺជាគុណធម៌មួយយ៉ាងសំខាន់បំផុតរបស់មនុស្សជាតិពីព្រោះអាចជួយផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់បុគ្គលអ្នកធ្វើទានផ្ទាល់ផង និងផ្ដល់សុខសន្តិភាពក្នុងសង្គមមនុស្សទូទៅផង។ សម្រាប់សង្គមជាតិខ្មែរ ចំពោះការធ្វើទាននេះ គេកត់សម្គាល់ឃើញថា នៅមានចំណុចខ្វះខាតច្រើន ដោយសារមិនសូវមានការស្វែងយល់ និងឲ្យតម្លៃទៅលើការធ្វើទាន។
នៅក្នុងសង្គមមនុស្សតាំងពីដើមរៀងមករហូតដល់បច្ចុប្បន្ន គឺតែងតែត្រូវការយ៉ាងចាំបាច់បំផុតនូវសម្បត្តិពីរយ៉ាង គឺទ្រព្យសម្បត្តិ និងបញ្ញាសម្បត្តិ ដើម្បីជួយទ្រទ្រង់ជីវិតរស់នៅរបស់ខ្លួនឲ្យប្រកបទៅដោយសេចក្តីសុខសម្បូរសប្បាយ។
សម្បត្តិទាំងពីរយ៉ាងនេះ គេឃើញមនុស្សខ្លះអាចស្វែងរកបាន ប៉ុន្តែសម្រាប់មនុស្សមួយចំនួនទៀត មិនមានលទ្ធភាពទេ ដោយអ្នកខ្លះមានទ្រព្យ តែខ្វះបញ្ញាសម្បត្តិ ហើយអ្នកខ្លះទៀតមានបញ្ញាសម្បត្តិ ប៉ុន្តែខ្សត់ទ្រព្យធន ហើយមួយចំនួនទៀត ខ្វះទាំងបញ្ញាសម្បត្តិ និងទ្រព្យសម្បត្តិ។
ប្រការដែលនាំឲ្យមនុស្សមានលក្ខណៈសម្បត្តិខុសៗគ្នាយ៉ាងដូច្នោះ នៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាបានចែងថា គឺបណ្ដាលមកពី «កម្ម» ឬការធ្វើអំពើផ្សេងៗរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី គឺគេអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហានោះបានខ្លះៗដែរ គឺជួយទៅតាមរយៈនៃការធ្វើ «ទាន» ឬការចែករំលែក។
អ្នកប្រាជ្ញផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះការធ្វើ «ទាន» ដើម្បីជួយដល់ជនខ្វះខាតបានទទួលផលល្អនោះ គឺគេធ្វើទានមាន ៣យ៉ាង ដែលហៅតាមភាសាបាលី និងភាសាខ្មែរថា «អាមិសទាន» ឬការឲ្យវត្ថុ។ «ធម្មទាន» ឬការឲ្យធម៌ និង «អភយទាន» ឬការឲ្យអភ័យលើកលែងទោសកំហុស។
ចំពោះការឲ្យ «អាមិសទាន» គឺផ្ដល់ជាវត្ថុផ្សេងៗ ដូចជា គ្រឿងបរិភោគ សម្លៀកបំពាក់ គ្រឿងសម្ភារៈប្រើប្រាស់ ឬមួយផ្ដល់ជាប្រាក់កាស ដើម្បីជួយឲ្យមនុស្សដែលខ្សត់ខ្សោយខ្វះសម្បត្តិទ្រព្យនោះ អាចមានដើមទុនយកទៅប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតរស់នៅឲ្យបានសុខចម្រើនឡើង។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា លោកបណ្ឌិត សួន ឱសថ បានមានប្រសាសន៍ថា ធម្មតាទុក្ខលំបាករបស់មនុស្សក្នុងលោកនេះ មិនអាចបញ្ចប់បានទេ ពីព្រោះមនុស្សភាគច្រើនខ្វះបញ្ញាការយល់ដឹង។ ប៉ុន្តែគេអាចកាត់បន្ថយបញ្ហានេះបានខ្លះ គឺនាំគ្នាធ្វើ «ធម្មទាន» ឬឲ្យទានធម៌ ឬក៏ហៅថាឲ្យទានបញ្ញា ដូចជា ផ្ដល់ចំណេះវិជ្ជា ជួយបង្ហាត់បង្រៀនអក្សរសាស្ត្រ លេខនព្វន្ត ជាដើម។
ការធ្វើទានបញ្ញាក្រៅពីឪពុកម្ដាយផ្ដល់ឲ្យកូន ក្នុងនោះអ្នកដទៃទៀតក៏អាចឲ្យទានបញ្ញា ឬផ្ដល់បញ្ញាសម្បត្តិនេះដល់មនុស្សផងគ្នាឯទៀតបានដែរ ដូចជាផ្ដល់សាលារៀន ផ្ដល់អាហារូបករណ៍ផ្សេងៗ ឲ្យដល់កូនចៅអ្នកក្រីក្រលំបាក អាចមានលទ្ធភាពទៅសិក្សារៀនសូត្រ ដើម្បីបានចំណេះវិជ្ជាទុកជាទីពឹងទៅថ្ងៃក្រោយ។
អ្នកប្រាជ្ញផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាបានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ដែរថា ការឲ្យទានបញ្ញា បើនិយាយនៅក្នុងផ្លូវធម៌នៃព្រះពុទ្ធសាសនា គឺការធ្វើ «ធម្មទាន» ឬការឲ្យទានធម៌ ដែលបង្ហាញផ្លូវមនុស្សឲ្យប្រព្រឹត្តនូវអំពើល្អ ទាំងផ្លូវកាយ ផ្លូវវាចា និងផ្លូវចិត្ត។
ធម្មទាននេះ គឺមានគុណប្រយោជន៍ដ៏លើសលប់ ឬជាទាន១ឈ្នះអស់ទានផងទាំងពួង ដែលជាពាក្យអប់រំទូន្មានរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ហៅតាមភាសាបាលីថា៖ «សព្វទានំ ធម្មទានំ ជិនាតិ»។
នូវរាល់ការធ្វើធម្មទាន ឬឲ្យទានបញ្ញា ទាំងការសម្ដែងធម៌ប្រាប់ផ្លូវខុសត្រូវក្តី ទាំងការឲ្យធម្មទានបង្ហាត់បង្រៀនវិជ្ជាផ្លូវលោក ឬផ្ដល់អាហារូបករណ៍ដល់សិស្សក្រីក្រក្តី សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃនេះ គេឃើញមានសប្បុរសជន បណ្ឌិតអ្នកប្រាជ្ញនានា ក្នុងនោះរួមទាំងព្រះសង្ឃផង បាននាំគ្នាធ្វើធម្មទាននេះដែរ ប៉ុន្តែមិនទាន់អាចកាត់បន្ថយបញ្ហាខ្វះខាតសម្បត្តិបញ្ញានេះបាននៅឡើយទេ។
រីឯចំពោះទានទី៣ ដែលហៅថា «អភយទាន» ឬការឲ្យអភ័យ លើកលែងទោសកំហុស គេបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ក៏មានចំណុចខ្វះខាតច្រើនដែរនៅក្នុងសង្គមជាតិកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន ដូចជាមានប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ អ្នកទន់ខ្សោយខ្លះ បានរងគ្រោះដោយការចោទប្រកាន់ពីបទធ្វើអំពើមិនល្អផ្សេងៗ ជាដើម។
ការខ្វះខាតអភ័យទាន ឬវិរតិទាននេះ គឺជាដើមចមមួយធ្វើឲ្យសង្គមមនុស្សមិនសូវមានសេចក្តីសុខ មិនស្រឡាញ់រាប់អានគ្នាប៉ុន្មានទេ ហើយក៏នឹងកើតមានការចងពៀរ ឬក៏គំនុំគុំកួន ជាដើម។
អ្នកប្រាជ្ញផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាបានបញ្ជាក់ថា មនុស្សក្នុងសង្គមខ្មែរ ជាពិសេសអ្នកដែលមានធនធានទាំងទ្រព្យសម្បត្តិ និងបញ្ញាសម្បត្តិ គប្បីបង្កើនគុណធម៌នៃការធ្វើទានទាំងបីយ៉ាងនេះ ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍នាំមកនូវសេចក្តីសុខដល់ខ្លួនឯងអ្នកម្ចាស់ទានផ្ទាល់ផង ហើយនិងជួយឲ្យប្រទេសជាតិមានសុខសន្តិភាពចម្រើនរុងរឿងផង។
យើងងាកមកមើលស្ត្រីម្នាក់នេះវិញ ព្រះសង្ឃកំពុងតែសូត្រធម៌ គាត់បែរជាយកលុយមកបាច បង្កអានាធិបតេយ្យនាំអោយរំខានសមាធិពុទ្ធបរិស័ទដែលគេកំពុងតែស្តាប់ព្រះធម៌។ សូមសសើថាចេះធ្វើទានតែមិនទាន់បានត្រឹមត្រូវ ការអោយទានគួរអោយក្នុងភាពសមរម្យបន្តិច ហុចឬក៍ដើរចែកទើបវាបញ្ជាក់ពីភាពស្និទ្ធស្នាល ក្តីស្រសាញ់អាណិតអាសូររវាងអ្នកអោយទាននិងអ្នកទទួល បើមើលក្នុងឃ្លីបវីដេអូនេះវិញមិនខុសពីបោះបាយបិណ្ឌអោយប្រែតទេ៕
ប្រភពអត្ថបទ៖ Rfa-Khmer
The post ចង់សួរប្រិយមិត្តថា បើគេចែកទានឲ្យប្រិយមិត្តដូចក្នុងវិឌីអូនេះ តើប្រិយមិត្តយកទេ? appeared first on Khmer Readers.